Okul öncesi eğitim nedir?

Okul öncesi dönemi çocukların gelişiminin en hızlı olduğu ve öğrenmeye açık olduğu yılları kapsamaktadır. Bu yılları en doğru ve verimli şekilde geçirmelerini sağlamak daha sonraki yaşantısı için sağlam temel oluşturacaktır. Gerekli becerileri kazandırmak, temel değerleri öğretme ve sosyalleşmesini sağlamak için alacağı oku öncesi eğitim etkili olacaktır. Okul öncesi eğitim nedir? Diye bakıldığında, 0-6 yaş dönemi çocuklarının gelişim alanlarını desteklemek, manevi ve kültürel değerleri kazandırmak, temel becerileri kazandırırken özsaygı ve bağımsızlığını desteklemek için nitelikti bir okul öncesi eğitiminin yanında zengin çevreninde çocuğu keşfetmeye ve olumlu yönde gelişmeye de etkileri oldukça büyüktür.

Okul Öncesi Eğitim Nedir?

Okul Öncesi Hizmet Veren Kurumlar

Çocuklara güvenli bir ortam sunan okul öncesi eğitim kurumları Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumuna Bağlı okul öncesi eğitim kurumları ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul öncesi eğitim kurumları olarak iki kategoriye ayrılmaktadır.

• Bağımsız anaokulları
• İlkokul bünyesindeki anasınıfları
• Kız meslek lisesi bünyesindeki uygulama anasınıfları
• Kreşler
• İlli Eğitim Bakanlığına bağlı okul öncesi kurumlarıyken
• Çocuk yuvaları
• Çocuk Kreşleri
• Çocuk bakım evleri

Sosyal Hizmetlere bağlı okul öncesi eğitim kurumlarıdır.

İzleyin: Prof Dr Haluk Yavuzer Çocuklarda Okul Öncesi Eğitim Hakkında Çok Önemli Tavsiyeler

Okul Öncesi Eğitimin Faydaları

Bu dönemde olumlu deneyim yaşayan çocuklar, olumlu beceriler geliştirmekle beraber olumlu kişilik özellikleri de kazanıyor. Bu dönemde alacağı okul öncesi eğitim ile kazandığı beceriler, okul döneminde başarısına doğrudan katkı sağlamaktadır.

Çocuklar okul öncesi eğitim kurumlarında alacağı eğitimlerle;

• Etkinliklerde yardımlaşmada bulunarak, materyallerini paylaşarak, aktivitelere beraber katılarak, aynı masada beraber yemek yiyerek paylaşma ve yardımlaşmayı öğrenirler.
• Yaşıtlarının bulunduğu bu ortamda aile bireyleri dışında kişilerle iletişime geçmek, onlarla zaman geçirmek ve etkileşimde bulunmak, diğer kişilere karşı nasıl davranmaları gerektiğini ve nasıl iletişim kurmalarını gerektiğini öğreterek sosyalleşmelerine katkı sağlar.
• Yapacakları deney ve sanat etkinlikleri ile ya da müzik etkinlikleri ve oyunlarla ( boyama, yırtma, yapıştırma, kesme, koşma, zıplama, tırmanma gibi) ince motor ve kaba motor gelişimlerini destekleyecektir.
• Verilen ödevleri yaparak ve faaliyetleri tamamlayarak görevi yerine getirme bilincini oluştururken sorumluluk alma becerileri de kazandırılmış olacaktır.
• Yapılan etkinlikler sayesinde çocuklar sınırlanmadan yaratıcı düşünceye teşvik edilir. Değişik rollere giren, canlandırmalar, yapan hayal güçleri doğrultusunda etkinlik yapan çocukların yaratıcılıkları da gelişecektir.
• Tanıştığı farklı kişiler nedeniyle farklılıklara saygı duymayı ve farklı bakış açısı kazanma becerileri gelişir. Bununla beraber çevresiyle olumlu etkileşim kuran, kendini ifade edebilen ve arkadaşları tarafından kabul gören çocukların özgüveni ve öz saygısı da artacaktır.

Tüm özellikler ile beraber temel bilgileri de öğrenen çocuklar ilkokul başlarken daha uyumlu olurlar ve sorun yaşamazlar.

Okul Öncesinde Temel İlkeler

• Dil gelişimini desteklemek ve dilin doğru kullanımını sağlamak.
• Bedensel becerilerini geliştirmek.
• Yaratıcılığa teşvik ederek ilgi alanlarını açığa çıkarmak.
• Bağımsız, kendi ayakları üzerinde durabilen bir birey olmaları için desteklemek.
• Öz bakım becerileri kazandırmak.
• Temel ihtiyacı olan oyun oynama imkanı sağlamak ve sosyalleşmesine yardımcı olmak.
• Temel bilgileri öğreterek zorunlu eğitime geçişi kolaylaştırmak.

Okul Öncesi Eğitimde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çocuğa verilen eğitimin onun ilgi ve ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte olmasına dikkat edilmeli ve sürece çocuk kadar ailenin de aktif atılımı sağlanmalıdır. Ayrıca programı hazırlarken bu noktaların yanında çevre özelliklerini de programa dahil etmek.

• Çocuğa deneme yanılma imkanı sunmak, karmaşıklığa sürüklemeden öğretmeye bildiklerinden başlamak.
• Sevgi, saygı, dayanışma, paylaşma, sorumluluk gibi temel değerleri kazandırmayı amaç edinmek.
• Programda çocuğun özelliklerine ve ihtiyaçlarına göre esneklik sağlamak.
• Demokratik bir ortam sunarak kuralların grupla birlikte koyulmasına dikkat etmek. Çocuğun öz saygısını ve kendine güvenini kazanması için gerekli tutumları sergilemek.
• Oyun temelli programlar uygulamak ve çocuğun çevresiyle ilişkisini geliştirmesini desteklemek, kendini ifade edebilmesini sağlamak.

Öğrenme Merkezleri

Okul öncesi eğitim kurumlarında çocuğun yaratıcılığını destekleyecek ve bireysel farklılıklara imkan tanıyacak öğrenme merkezleri yer almaktadır. Çocuklara tanınan serbest zamanda ilgi alanlarına yönelerek bu öğrenme merkezlerinde vakit geçirmelerini sağlamak gerekir. Blok merkezi, fen merkezi, drama merkezi, kitap merkezi, müzik merkezi gibi merkezler sınıf içerisinde uygun alanlarda yer almalıdır.

Örneğin fen merkezi aydınlık bir alanda olmalı, kitap merkezi müzik merkezinden uzak daha sessiz bir alanda konumlanmalıdır. Bu sayede doğru şekilde yerleştirilen merkezler çocukların ilgisini çekerek etkin kullanımına olanak tanır. Okul öncesi eğitime gereken önem verilerek öncelikle iyi bir çocuk, sonra iyi bir birey, daha sonra da iyi bir toplum yetiştirmek mümkündür.