Başlıklar
WhatsApp mesajlarınız devlet tarafından okunabilir mi? Gönderdiğiniz mesajlar, paylaştığınız videolar ve fotoğraflar devlet kurumları tarafından tarafından izleniyor mu? WhatsApp yazışmalarında tamamen özgür müyüz? Mesajlarımız tamamen güvenilir bir şekilde karşı tarafa ulaşıyor mu?
Öyle bir dönemde yaşıyoruz ki, telefonla konuşurken telefonumuza ufak bir ses karışsa, ya da parazit yapılsa anında tepkiyi veriyoruz: Devlet beni dinliyor…. “Telefonu ortada bırakmayın, devlet dinliyor” gibi söylemler de cabası. Velhasıl, insanların kurumlara olan güvensizliği de bu paranoyayı doğuruyor. Dolayısıyla elimizdeki akıllı telefonla yaptığımız her şeyin de bir riskinin olduğunu aslında bilmemiz gerekiyor. Çünkü teknolojik çağda, dinlenmiyor, izlenmiyor olmamızın bir garantisi yok.
Son dönemlerde sürükle tartışılan konulardan biri de Facebook, Instagram, Twitter gibi sosyal medya üzerinden yapılan özel yazışmaların takip edilip edilmediği. Bunların yanında bir de WhatsApp mesajlarının devlet tarafından okunup okunmadığı, takip edilip edilmediği gibi kaygılar da baş gösterdi. İnsanlar, şifreli bir yöntem kullanan ve güvenliğe çok büyük önem veren WhatsApp mesajlarını devlet tarafından okunduğunu ve yapılan görüşmelerin de dinlendiği yönünde endişelere sahipler….
Peki uçtan uca şifrelenen ve gerçekten gizliliğe, güvenliğe çok fazla önem verilen WhatsApp’ta güvenlik endişesi gerçekten var mı? Dışarıdan başka biri, ya da kurum WhatsApp mesajlarını görebilir, takip edebilir mi?
WhatsApp mesajları okunabilir mi?
Her şeyden önce şunu söylemek lazım ki, WhatsApp üzerinde gerçekleştirdiğiniz yazışmalar uçtan uca şifreli olarak korunmakta olduğundan üçüncü kişiler tarafından uzaktan erişilemiyor. Şifrelemeyi bir örnek ile açıklarsak siz “Merhaba” yazdığınızda bu mesaj telefonda şifrelenir ve daha sonra WhatsApp sunucularına gönderilir. Ardından, sunucu mesajınıza gelen yanıtları şifreler ve telefonunuza geri gönderir. Telefonunuz mesajın şifresini çözer ve ekranda görüntüler. İşte mesajlaşma esnasında gerçekleşen şifreleme ve çözme işlemlerini telefonunuz ilk kez WhatsApp sunucularına bağlandığında telefon numaranıza özgü oluşturmuş olduğu token ile gerçekleştirmektedir.
İçerikler şifreli
WhatsApp’ın 5 Nisan 2016 tarihinden sonraki sürümleri kullanıldığı takdirde, iletişimin sadece kendi sunucularına değil, iletinin gönderildiği kişiye de şifreli olarak gönderildiğini diğer bir deyişle uçtan uca şifrelendiğini, böylece iletinin sadece gönderen ve alıcı tarafından okunabileceğini garanti etmektedir. Aradaki kimsenin, hatta WhatsApp’ın kendisinin dahi bu mesajları okuyamayacağını açıklamaktadır. Çünkü WhatsApp sunucularına ulaşılmış olsa bile içerikler şifreli olduğundan ötürü içerik detaylarına erişilemez.
Güvenlik açığı varsa…
WhatsApp’ın çalışma mantığında üçüncü bir kişi tarafından içeriklere uzaktan erişim mümkün görünmemektedir. Ancak teknolojide imkansız olduğuna inanmayan biri olarak taraflardan birinin telefonunda gerçekleşecek güvenlik açığı ile bu durum bertaraf edilebilecektir. Buna örnek ise İsrail merkezli NSO Grup tarafından gerçekleştirilen bir malware (kötü amaçlı yazılım) ile WhatsApp üzerinden çeşitli casus saldırılar gerçekleştirilmesidir. Ancak güvenlik güncellemeleri ile bu açıklar giderildiği WhatsApp tarafından duyurulmuştur.
Devlet, WhatsApp mesajlarını görebilir mi?
WhatsApp içeriklerine üçüncü bir kişi tarafından erişim mümkün olmadığından dolayı devlet tarafından internet trafiğini izleme gibi yöntemlerle WhatsApp içeriklerine erişilemeyecektir. Nitekim bu durumun hukuki bir dayanağı da güncel mevzuatımızda yer almamaktadır. İletişimin denetlenmesine ilişkin alınacak kararlar da WhatsApp yazılımına hem teoride hem de pratikte uygulanamayacaktır. Güncel durumda bilgi kirliliği sonucunda maalesef araştırılmaksızın paylaşımlar gerçekleştirilmektedir. WhatsApp içerisinde dolanan ses kayıtları, ancak kayıt kendisine gelen kişi tarafından dışarı aktarılabilecektir. Aktarıldıktan sonra ilgili ses kaydı her ne kadar incelenebilir olsa da ses kaydının kaynağını bulmak için pratikte tüm Türkiye’deki vatandaşların ses kayıtlarının olduğu bir veri tabanı üzerinden sesin analizinin yapılması gerekecektir yani pratikte yapmak mümkün görünmemektedir.
