Başlıklar
Teknoloji hayatımızın ayrılmaz bir parçasıdır. Teknoloji; pek çok alanda işlerimizi kolaylaştırdığı ise hepimizin bildiği ise bir gerçek. Peki; teknolojinin çocuk gelişimine etkisi nedir? Teknoloji yaşamımızın bir parçası haline geldi ve yaşantımız üzerindeki etkisini her geçen gün arttırmaya devam ediyor. Çok eskiye ya da geriye gitmemize bile gerek yok. İnternetin daha kullanılmadığı dönemlerde bile; bilgi edinebilme ve araştırma yapma adına kütüphanelerin yolunu tutmak veya konunun uzmanıyla görüşmemiz gerekirdi. Teknolojinin gelişmesiyle ve internetin ortaya çıkışıyla bütün sorularımıza cevap vermeye başlaması sayesinde, evlerimizden çıkma gereksinimi bile duymadan merak ettiğimiz bütün her şeyi internete yazıp aratarak öğrenebiliyor ve bunları diğer insanlarla paylaşıyoruz. Yaşanan gelişmeler ışığında teknolojinin çocuk gelişimine etkileri konusu da incelenmesi gereken diğer başlık olarak ön plana çıkıyor. Peki, teknolojinin çocuk gelişimine etkisi nedir?
Teknolojinin Çocuk Gelişimine Etkileri Konusunda Ana Unsur: Ebeveyn Kontrolü
Teknolojik gelişmelerin katkı sağlamış olduğu en önemli alanlardan biri de, bebek ve çocuk gelişimidir. Günümüzde çocuk gelişimlerine hitap eden pek çok uygulama ya da internet sitesi geliştirilmiştir. Anne ve babalar; çocukların bu teknolojik çözümlerden en verimli biçimde faydalanmasını istemektedirler. Bunu sağlayabilmek için ebeveynlerin dikkat etmesi gereken hususlar yer almaktadır.
- Öncelikle ebeveynler, çocukların bireysel özelliklerine dikkate alıp; fiziksel, zihinsel ve psikososyal olan süreçlerine katkı sağlayacak etkinlikleri bularak, buna uygun olan oyuncak ya da araç gereçleri kullandırmalıdır.
- Bu noktada ise ebeveynlerin seçici olması büyük önem taşımaktadır. Çünkü çocuklar teknolojik gelişimlere, büyük bireylere oranla daha hızlı adapte olurlar ve önlerine konanı sorgulamadan kabul etmektedirler.
- Karşılarına çıkabilecek olan her türlü içeriğe karşı savunmasızdırlar. Bu bağlamda da, teknolojinin yararları olduğu gibi zararları da olduğunu hatırlamak gereklidir. Ebeveynin öncelikli olan görevi, çocuklarının ne tür içeriklere ulaşabileceğini de kontrol etmekten geçmektedir. Bu sayede, zararlı içeriklerden çocuklar korunur, teknolojinin olumlu yanlarından faydalanılmalıdır.
Teknolojiyi Dozunda Kullanmak Gereklidir
Teknoloji, doğru yerlerde ve gerektiği kadar kullanıldığı zamanlarda, yani ölçüsü kaçırılmadığında çocukların gelişimine önemli katkılar sağlamaktadır. Dış dünyada; her an her saniyede devam etmekte olan bilgi akışları, özellikle çocukların sıklıkla kullanmakta olduğu teknolojik aletlerden olan televizyon, bilgisayar ya da cep telefonu ve teknolojik oyuncaklarla aralarındaki ilişkide, ebeveyn kontrolü sağlanarak çocuklara sınırlar konmalı ve teknolojik aletler bu sınırlar içerisinde kullandırılmalıdır.
Ebeveynler Medya Okur Yazarı Olmalıdır
Çocuklarının yaptığı ve yapamadığı şeylerden sorumlu ebeveynler de, bahsedilen denetimleri ve kontrol etme görevlerini sürdürerek teknoloji ve bilgi çağının kazanımlarını çocuklarına yansıtabilmelidir ve bu konuda bilinçli olarak hareket etmelidir.
Ebeveynler medya okur-yazarlığı ya da teknoloji okur-yazarlığı kavramlarına da oldukça hakim olmalıdır. Her geçen gün gelişen ve sınırları genişlemekte olan o büyük bilgi havuzunda, çocukları için gereken elemeyi gerçekleştirmelidir ve teknolojik çözümleri, çocuklarına yarar sağlayacak bir biçimde kullanmayı benimsemelidirler.
Çocukların Gelişiminde Hangi İçerikler Yer Almalıdır?
Çocukların anne ve babalarının kontrolünde, yaşına ve gelişimlerine uygun şiddet içermeyen içeriklerle karşılaşmalıdır. Aynı zamanda; sebep-sonuç ilişkisi kurdurabilen bilgisayar oyunlarını oynaması, bilgisayar uygulamalarının kullanması; eğitsel içerikteki çizgi filmler, filmler ve video içeriklerinin izlemesi, teknolojik oyuncaklar ile oynaması, belirli süreler dâhilinde internette merak ettiği konuları araştırarak bilgi almasının çocuklara pek çok olumlu katkıları olabileceğini ortaya konmuştur.
Evlerinden ayrılmadan, ebeveynlerinin kontrolünde, arkadaşlarıyla bazı internet uygulamalarını kullanarak iletişim kurmasının ve örneğin okullarına ertesi gün yapılacak olan etkinlik üzerine arkadaşlarıyla yapacağı görüşmelere katılmasının, çocuğunuzun sosyalleşebilmesi iyi bir adım olacaktır.
Çocuklarla İletişim Kopmalarına İzin Verilmemeli
Bu bilgiler ışığında teknolojinin çocuk gelişimine etkisi konusu geniş perspektifte değerlendirildiğinde, teknolojinin herkeste olduğu gibi çocuklara da faydaları ve zararlarından bahsetmek mümkündür. Çocukların teknolojiden yararlanmasında ya da birtakım zararlı içeriklerden korunmasında oldukça büyük bir rolü olan anne, baba ve büyükler; çocukları bütün etkinliklerinde kontrol altında tutmalıdırlar.
Sınırları belirlemekle mükellef olan anne ve babalar; bu sınırları inşa ederlerken çocuklarını detaylı bir şekilde bilgilendirmelidir, onların bütün sorularına cevap vermelidir, onlardan evdeki bütün faaliyetler ve teknolojik araç-gereçlerin kullanımı konularında görüş ve onay almalıdırlar. Bu sayede de, sonradan yaşanabilecek olan iletişim engelleri ve çatışmalar oluşmadan önlenebilmektedir.
İZLEYİN: TEKNOLOJİK CİHAZLARIN ÇOCUKLARIN GELİŞİMİNE ETKİLERİ NELERDİR – PROF. DR. SİNAN CANAN